Turowski Władysław por. pil.
Sebastian Nowosad.
Ostatnia aktualizacja Nov. 9, 2018, 7:01 p.m.
Tagi:
Urodzony 10.11.1894 r. w Chełmnie, syn Józefa i Katarzyny. W Kijowie uzyskał świadectwo dojrzałości, następnie rozpoczął studia w Piotrogrodzie w Wyższej Szkole Technicznej Dróg i Komunikacji, tam też ukończył kurs teoretyczny lotnictwa. W okresie od 17.12.1915 r. do 15.06.1916 r. uczył się w Szkole Lotniczej w Moskwie, a następnie wysłany został na dalsze szkolenie do Francji, gdzie ukończył szkoły w Avord i Pau. W roku 1918 wstąpił do Awiacji Polskiej we Francji.
W dniu 28.04.1919 r. został skierowany do Centrum Lotnictwa Polskiego w Pau, skąd 25.05 tegoż roku otrzymał przydział do 582 Eskadry Salmsonów i w jej składzie w czerwcu 1919 r. powrócił do Polski. W okresie wojny z Sowietami walczył początkowo w 19 EM, później w 18 EW. Wieczorem 7.05.1920 r. na wieść o bombardowaniu Borysowa przez trzy maszyny bolszewickie wystartował na przechwycenie nieprzyjaciela. Udało mu się nawiązać walkę z jednym samolotem przeciwnika, jednak potyczka zakończyła się bez widocznego rezultatu. Następnego dnia (8.05) około godziny 19:30 wyleciał z zadaniem zniszczenia balonu obserwacyjnego na stacji Pryjamino. Balonu nie napotkał, jednak ostrzelał stację z broni maszynowej. Kilka dni później, 12.05.1920 r. wraz z ppor. Stefanem Pawlikowskim podjął kolejną próbę zniszczenia aerostatu na stacji Pryjamino jednak i tym razem atak zakończył się niepowodzeniem.
W dniu 14.05.1920 r. zorganizowano nalot odwetowy na bolszewickie lotnisko Pryjamino, rozpoznawczy Halberstadt CL II nr 201/18 z pil. Władysławem Bartkowiakiem oraz obs. Józefem Klicze na pokładzie wystartował w asyście dwóch SPAD-ów C VII z 19 EM pilotowanych przez pchor. Władysława Turowskiego i ppor. Stefana Pawlikowskiego. Nad lotniskiem polskie SPAD-y zaatakowały balon na uwięzi, jak się okazało była to pułapka gdyż na wysokości około 2000 m czekały trzy (wg. różnych źródeł Nieuporty lub SPAD-y) bolszewickie myśliwce. Dwie z nich ruszyły na płatowiec pchor. Turowskiego, trzeci zaatakował maszynę Pawlikowskiego. W obydwu polskich SPAD-ach zacięły się karabiny maszynowe, w związku z czym obaj piloci musieli wycofać się z pola walki aby usunąć usterkę. Halberstadt pil. Bartkowiaka i obs. Klicze pozostał sam na polu walki, wykorzystał to pil. A. Szyrinkin (Алексей Дмитриевич Ширинкин), który celną serią z bliskiej odległości zestrzelił polską maszynę. Halberstadt stanął w płomieniach a po chwili runął na ziemię, jego załoga zginęła z strasznych okolicznościach.
17.05 1920 r. wystartował na przechwycenie samolotu nieprzyjaciela. Nie spotkał nieprzyjacielskiej maszyny więc skierował się nad stację Pryjamino, którą zaatakował z broni pokładowej. W wyniku nalotu jeden z wagonów stanął w płomieniach. W dniu 20.05.1920 r., wystartował samolotem myśliwskim typu SPAD (w parze z samolotem ppor. Pawlikowskiego) w celu zniszczenia balonu obserwacyjnego, którego załoga naprowadzała ogień artylerii. Balon przymocowany był do pociągu pancernego stojącego na stacji w Prijamino. Kiedy tylko pil. Turowski zbliżył się do celu nieprzyjaciel otworzył silny ogień. Nie zważając na niebezpieczeństwo i ryzyko zestrzelenia, polski lotnik puścił się do ataku i przy czwartym podejściu balon zaczął płonąć. Mimo tego pilot kontynuował ostrzał aż do całkowitego zniszczenia celu. W końcu maja 1920 r. podczas walki powietrznej z dwoma samolotami sowieckimi w rejonie Borysowa samolot Władysława Turowskiego został uszkodzony. W trakcie przymusowego lądowania pilot został ranny. Ogółem, do końca wojny polsko-bolszewickiej piloci 19 EM wykonali 121 lotów bojowych o łącznym czasie 253 godzin, w tym ppor. Turowski wykonał 32 loty.
Po zawarciu pokoju z Sowietami, od 9.04.1921 r. był instruktorem w OSOL, następnie we wrześniu 1922 r. został przeniesiony do 7 EM w 1 PL w Warszawie. Od 10.04.1923 r. pracował w komisji odbiorczej w CZL, a w dniu 03.04.1924 r. został zwolniony do rezerwy.
Por. pil. Władysław Turowski odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 3210, Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości oraz Polową Odznaką Pilota.
Jeśli posiadają Państwo materiały, które mogą uzupełnić lub wzbogacić artykuł prosimy o kontakt za pomocą
Źródła:
Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa, pod red. M. Romeyko, Warszawa 1933.
G. Łukomski, B. Polak, A. Suchcitz, Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. Wykazy odznaczonych za czyny z lat 1863-1864, 1914-1945, Koszalin 1997.
Ł. Łydżba, Majowe boje 19. Eskadry, Lotnictwo z szachownicą nr 14, 2005.
H. Mordawski, Polskie lotnictwo wojskowe 1918-1920. Narodziny i walka, Wrocław 2009.
J. Pawlak, Polskie eskadry w latach 1918-1939, Warszawa 1989.
K. A. Tarkowski, Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919-1920, Warszawa 1991.
J. Zieliński, W. Wójcik, Lotnicy-kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari, t. I. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920 r., Warszawa-Toruń 2005.
Dzienniki Personalny M.S.Wojsk., Nr 36 z dn. 30.09.1922 r.
Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych - Oddział V Sztab Generalny, Warszawa 1923.
Wszelkie materiały tekstowe umieszczone w serwisie bequickorbedead.com stanowią własność intelektualną i są prawnie chronione prawem autorskim oraz innymi przepisami dotyczącymi ochrony własności intelektualnej. Natomiast materiały i fotografie nadesłane przez Czytelników pozostają ich własnością, a Właściciele serwisu nie przypisują sobie do nich praw autorskich.
Informujmy, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), kopiowanie, modyfikowanie, powielanie i wykorzystywanie zawartych na stronie bequickorbedead.com materiałów tekstowych (w tym umieszczanie na innych stronach internetowych), zarówno w całości jak i we fragmentach, wymaga pisemnej zgody twórców witryny.
