Żarski Stanisław Zygmunt mjr pil. obs.

Urodzony 25.01.1897 r. we wsi Gołonóg w powiecie będzińskim jako syn Stanisława i Klary. W roku 1910 ukończył szkołę realną w Płoskirowie na Podolu, w dniu 22.01.1917 r. powołany został do wojska carskiego. Początkowo służył w II Studenckim Batalionie Piechoty w Carycynie, następnie skierowany został do Szkoły Chorążych Piechoty w Odessie. Po jej ukończeniu przeszedł kurs oficerski i przydzielony został do 35 Pułku Strzelców Syberyjskich w Tiumeniu. W późniejszym czasie służył w 264 Rezerwowym PP w Sławucie, Legii Oficerskiej I Polskiego Korpusu na Wschodzie oraz Brygadzie Strzelców Polskich w Bobrujsku.

W dniu 24.12.1918 r. zgłosił się do służby w Wojsku Polskim, skierowany został do Szkoły Karabinów Maszynowych w Lublinie. Jako członek załogi pociągu pancernego „Groźny” walczył na Froncie Wołyńskim do 20.02.1920 r. Dnia 26.02.1920 r. został wysłany na III kurs do OSOL w Toruniu, po ukończeniu którego pozostał w szkole jako instruktor obserwator. Następnie przydzielony został do toruńskiej eskadry szkolnej i wraz z nią wyruszył na Front Wołyński. W dniu 16.08.1920 r. wystartował na bombardowanie przeciwnika, podczas lotu doszło do oderwania poszycia na prawym, górnym płacie, ponadto nie palił lewy magnet (iskrownik(?)). Pomimo tych utrudnień i ryzyka katastrofy kontynuował powierzone mu zadanie, zbombardował i ostrzelał oddziały bolszewickie z widocznym skutkiem, zadając im dotkliwe straty. Dnia 07.10.1920 r. wyleciał na bombardowanie mostu na rzece Słucz, w drodze powrotnej z uwagi na gęstą mgłę musiał trzymać się pułapu około 100 m, co groziło zestrzeleniem jago maszyny.

Tytuł i odznakę obserwatora otrzymał rozkazem Ministra Spraw Wojskowych L. 1477 w dniu 17.03.1921 r. Po powrocie z frontu przydzielony został do 14 EW stacjonującej w Grudziądzu, w dniu 28.02.1922 r. został zdemobilizowany. Już we wrześniu 1922 r. powrócił do czynnej służby, jako ppor. obserwator skierowany został do 3 PL. W okresie od 1.07.1923 r. do 25.11.1923 przebywał w Szkole Pilotów w Bydgoszczy, następnie przeniesiony został do Wyższej Szkoły Pilotów w Grudziądzu. Po ukończeniu szkolenia pilotażowego w dniu 12.08.1924 r. powrócił do 3 PL. W sierpniu 1924 r., będąc w stopniu kapitana obserwatora, otrzymał Rozporządzeniem Ministra Spraw Wojskowych tytuł i odznakę pilota na czas służby w wojskach aeronautycznych (L. 659).

W okresie od końca kwietnia 1925 r. do końca września 1926 r. pełnił funkcję adiutanta w Wyższej Szkole Pilotów w Grudziądzu, po tym czasie wrócił do 3 PL. Od 7.01.1930 r. pracował jako referent w Departamencie Aeronautyki M.S.Wojsk. Z dniem 1.05.1933 r. przeniesiony został do 2 PL. W latach 1937–1938 był dowódcą dywizjonu szkolnego w 4 PL. Tuż przed wybuchem II Wojny Światowej, w czerwcu 1939 r. ukończył Wyższą Szkołę Lotniczą w Warszawie, następnie mianowany został szefem sztabu lotnictwa Samodzielnej Grupy Operacyjnej (dalej SGO) „Narew”. Po klęsce 1939 r. przedostał się do Wielkiej Brytanii. Z racji wieku nie mógł służyć w jednostkach bojowych, przydzielony został do 4 AGS (Szkoły Strzelców Pokładowych) w Morpeth. Zginął w dniu 29.03.1943 r., na pokładzie samolotu typu Blackburn B-26, który zderzył w powietrzu z inną maszyną. Pochowany został na cmentarzu w Morpeth.

Za czyny bojowe w okresie wojny polsko-bolszewickiej Stanisław Żarski odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 254, Polową Odznaką Obserwatora nr 41, a także międzysojuszniczym Medaille Interalliée.

Jeśli posiadają Państwo materiały, które mogą uzupełnić lub wzbogacić artykuł prosimy o kontakt za pomocą formularza kontaktowego