Turbiak Tomasz ppłk pil. obs. inż.

Urodzony 18.11.1895 r. (1883 r.)* w Mokoszynie w powiecie sandomierskim, syn Leona i Franciszki. Po otrzymaniu świadectwa dojrzałości rozpoczął studia w Instytucie Inżynierii Dróg i Mostów w Petersburgu. W 1916 r. został powołany do służby w wojsku carskim, ukończył tam Szkołę Podchorążych i w dniu 15.09.1916 r. został skierowany do zapasowego baonu aeronautyki. W okresie 9.01-30.03.1917 r. uczęszczał do Oficerskiej Szkoły Aeronautyki, po ukończeniu której przydzielony został do 13 oddziału aeronautycznego i w jego składzie walczył na froncie. W dniu 1.04.1918 r. zwolniony został ze służby w wojsku carskim.

Do Wojska Polskiego wstąpił w dniu 24.07.1919 r., otrzymując przydział do III Grupy Lotniczej. W okresie walk z bolszewikami latał w barwach 5 EW. Podczas jednego z ataków pod Toporowem w dniu 25.07.1920 r., został zestrzelony wraz z por. pil. Kalkusem. Jedynie dzięki pomocy 10 kompanii 4 pułku strzelców podhalańskim nie zostali wzięci do niewoli. Był pierwszym lotnikiem, który zameldował o Armii Konnej Budionnego (wg niektórych źródeł pierwszym lotnikiem, który napotkał konnicę Siemiona Budionnego był kpt. pil. George Crawford z 7 EM). Szczególnie wsławił się podczas walk toczonych w dniach 17–19.09.1920 r. Przez dwa pierwsze dni atakował wroga bombami i ogniem k. m. w okolicy Niesłuchowa, Liska, Milatyna oraz Zadwórza wspierając własną piechotę i powstrzymując napór kawalerii sowieckiej. Dnia 19.08.1920 r. kilkukrotnie atakował wrogą kawalerię pod wsią Zwrotowo, zmusił ją do wycofania i przyczynił się do zajęcia tejże miejscowości przez wojska polskie. Za udział w sierpniowych walkach został wymieniony w „Rozkazie pochwalnym dla III Dywizjonu Lotniczego” dowódcy 6 Armii z dnia 11.09.1920 r.

Dekretem L. 2567 z 19.01.1921 r. został zatwierdzony w stopniu porucznika (z dniem 1.04.1920 r.). W okresie od 15.04.1921 do 6.09.1921 r. uczył się pilotażu w Wyższej Szkole Pilotów. Następnie przydzielony został do 7 EM, od 11.10.1921 r. był jej dowódcą. Z dniem 15.08.1924 r. został awansowany na stopień majora. We wrześniu 1925 r. przydzielony został do 1 PL, następnie w dniu 29.10.1925 r. skierowany został do francuskiej Ecole Superieure de’l Aeronautique w Paryżu, gdzie przybywał do sierpnia 1927 r. Po powrocie do kraju został przydzielony do Departamentu Lotnictwa M.S.Wojsk. na stanowisko referenta, a następnie został kierownikiem w Centrum Odbioru Samolotów. Z dniem 30.06.1929 r. został przeniesiony w stan nieczynny. Następnie pracował w Wojskowym Zakładzie Zaopatrzenia Aeronautyki. W marcu 1933 r. awansowany na stopień podpułkownika. Od dnia 23.04.1934 r. pracował jako szef Departamentu Lotnictwa Cywilnego, następnie oddany do dyspozycji Ministra Komunikacji, a w 1936 r. wrócił do czynnej służby wojskowej. Ppłk Turbiak zmarł po ciężkiej chorobie w dniu 5.10.1937 r. w Warszawie.

Za wybitne czyny bojowe z okresu wojny polsko–bolszewickiej odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 201. oraz Polową Odznaką Obserwatora nr 14, Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta (za zasługi w dziedzinie lotnictwa cywilnego), Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych. Ponadto uhonorowany został Krzyżem Komandorskim Bułgarskiego Orderu „Zasługi” oraz włoską, rumuńską, bułgarską i francuską odznaką pilota.

Jeśli posiadają Państwo materiały, które mogą uzupełnić lub wzbogacić artykuł prosimy o kontakt za pomocą formularza kontaktowego