Karczewski Wiktor Adam kpt. obs.
Sebastian Nowosad.
Ostatnia aktualizacja Nov. 11, 2018, 4:12 p.m.
Tagi:
Urodzony 11.11.1895 r. w Chełmcach, syn Adama i Salomei. Ukończył gimnazjum w Inowrocławiu oraz szkołę rolniczą w Szamotułach. Dnia 16.06.1915 r. powołany został do służby w wojsku niemieckim i przydzielony do 2 Pułku Saperów w Szczecinie. W listopadzie tegoż roku, po odbytym szkoleniu, został wysłany na front zachodni, służył w 248 kompanii saperów. Na przełomie lat 1917 i 1918 ukończył szkoły obserwatorów lotniczych w Hable, Toruniu, Alt–Anz oraz Asch.
Po zakończeniu I Wojny Światowej powrócił do Polski. W dniu 5.01.1919 r. wstąpił do Wojska Polskiego. Przez pierwszy miesiąc służył w piechocie, następnie został przeniesiony do lotnictwa i 17.02.1919 r. przydzielony do 1 EWlkp. W marcu wraz z eskadrą wyruszył do walki w rejon Małopolski Wschodniej. Następnie przez kilka tygodni brał udział w walkach na terenie Wielkopolski, a od lipca 1919 r. wraz ze swoją jednostką uczestniczył w akcjach bojowych na Froncie Litewsko-Białoruskim. Za brawurowe i śmiałe loty bojowe wykonane w tym okresie otrzymał, wraz ze swym pilotem plut. Krzywikiem, pochwałę z 22.09.1919 r. (rozkaz 1 Dywizji Strzelców Wielkopolskich). Dnia 27.09.1919 r., podczas bombardowania mostu kolejowego na rzece Oli pod Turkowoją, wraz z plut. pil. Krzywikiem został zestrzelony i przymusowo lądował na terenie opanowanym przez przeciwnika. Po wymontowaniu karabinu obserwatora, ostrzeliwując się przed ścigającym go nieprzyjacielem, zdołał dotrzeć do polskich oddziałów. Zorganizował tam patrol, który wyruszył w celu odzyskania samolotu, niestety ten już był zniszczony. Udało się jedynie wymontować silnik oraz zbiornik i przetransportować go na stroną polską. Dnia 15.12.1919 r. został po raz drugi zestrzelony i znów zmuszony do lądowania na terenie wroga. W odległości 20 km od Żłobina. Udało mu się uniknąć niewoli i ponownie przedrzeć do polskich pozycji. W trakcie powrotu odmroził sobie palce u nóg, które musiały zostać amputowane. Obs. Karczewski wsławił się w brawurowych akcjach wymierzonych przeciwko oddziałom nieprzyjacielskim, bombardował i ostrzeliwał tabory, baterie, kolumny oraz infrastrukturę bolszewicką. Ponadto w trakcie lotów wykonywał fotografie lotnicze.
Dekretem L. 2567 z 19.01.1921 r. został zatwierdzony w stopniu porucznika (z dniem 1.04.1920 r.). Po zakończeniu wojny polsko–bolszewickiej, już w stopniu kapitana służył w 3 PL w Poznaniu. Dnia 14.06.1922 r. został wykładowcą w OSOL w Toruniu. W 1923 pełnił służbę w Morskim Dyonie Lotniczym w Pucku. Zginął śmiercią lotnika dnia 6.10.1923 r. podczas lotu nad Zatoką Pucką na samolocie służbowym Macchi M-9. W wyniku tej katastrofy śmierć poniósł również por. pil. Ludwik Patalas. Kpt. obs. Wiktor Karczewski pochowany został w rodzinnych Chełmcach.
Za odwagę i oddanie w walce z bolszewikami został odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari nr 3020, Krzyżem Walecznych oraz Polową Odznaką Obserwatora.
Pochwała w rozkazie dziennym 1 Dywizji Strzelców Wielkopolskich nr 171, podpisana przez gen. Filipa Stanisława Dubiskiego*
Lotnicy I. lotn. esk. Wielkopolskiej ppor. Karczewski jako obserwator i plut. Krzywik jako lotnik wykonali swym aparatem w ostatnich dniach kilka bardzo śmiałych wzlotów, unosząc się zaledwie kilkaset metrów nad nieprzyj. Nie zważając na strzały nieprzyjacielskie, które kilkanaście razy aparat uszkodziły, obrzucali oni z wyraźnym skutkiem dworce, koleje i pozycje nieprzyj., ostrzeliwali trafnie baterie i kulomioty bolszewickie, robili udatne fotografie i przywozili cenne wywiady o pozycjach i ruchach nieprzyjacielskich, oddając wielkie usługi naszej piechocie, kawalerji i artylerii, a nadzwyczajna ich odwaga i męstwo dodawały ducha innym żołnierzom w walce. Za ich bohaterstwo składam obydwom lot. serdeczne podziękowanie i wyrażam im me zupełne uznanie życząc dalszej owocnej pracy ku chwale Ojczyzny.
podpisał Dubiski
Generał porucznik i dowódca.
Jeśli posiadają Państwo materiały, które mogą uzupełnić lub wzbogacić artykuł prosimy o kontakt za pomocą
Źródła:
Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa, pod red. M. Romeyko, Warszawa 1933 (wg tego źródła data urodzenia to 17.11.1895 r.).
Konarski M., Olejko A., Polskie Lotnictwo Morskie 1920-56, Kampanie Lotnicze 19, Gdańsk, 1998.
G. Łukomski, B. Polak, A. Suchcitz, Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. Wykazy odznaczonych za czyny z lat 1863-1864, 1914-1945, Koszalin 1997.
H. Mordawski, Polskie lotnictwo wojskowe 1918-1920. Narodziny i walka, Wrocław 2009 (wg tej publikacji powodem lądowania w dniu 15.12.1919 r. była awaria silnika).
Morgała A., Samoloty w polskim lotnictwie morskim, Biblioteczka Skrzydlatej Polski, Warszawa 1985.
A. Olejko, MDLot w opałach. Katastrofy i wypadki w Morskim Dywizjonie Lotniczym 1920-1939. Część 1, Lotnictwo z szachownicą nr 9, 2004.
K. A. Tarkowski, Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919-1920, Warszawa 1991.
E. Tomkowiak, Karczewski Wiktor Adam, [w:] Kawalerowie Virtuti Militari1792-1945. Słownik biograficzny, t. II (1914-1921), cz. I, red. B. Polak, Koszalin 1991.
J. Zieliński, W. Wójcik, Lotnicy-kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari, t. I. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920 r., Warszawa-Toruń 2005.
* Polska Flota Napowietrzna, nr 9-10, 1919 r.
Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 5 z dn. 05.02.1921 r.
Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 28 z dn. 19.08.1922 r.
Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 7 z dn. 27.01.1924 r.
Dziennik Personalny M.S.Wojsk., Nr 15 z dn. 11.11.1928 r.
Wszelkie materiały tekstowe umieszczone w serwisie bequickorbedead.com stanowią własność intelektualną i są prawnie chronione prawem autorskim oraz innymi przepisami dotyczącymi ochrony własności intelektualnej. Natomiast materiały i fotografie nadesłane przez Czytelników pozostają ich własnością, a Właściciele serwisu nie przypisują sobie do nich praw autorskich.
Informujmy, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), kopiowanie, modyfikowanie, powielanie i wykorzystywanie zawartych na stronie bequickorbedead.com materiałów tekstowych (w tym umieszczanie na innych stronach internetowych), zarówno w całości jak i we fragmentach, wymaga pisemnej zgody twórców witryny.
