Hannover CL V

Samolot Hannover CL V powstał w 1918 r. jako rozwinięcie poprzednich konstrukcji (Hannover CL II i CL III). Samolot został bardziej dopracowany pod względem aerodynamicznym, zastosowano mocniejszy silnik o podwyższonym stopniu sprężania. Wzmocniono uzbrojenie, ładunek bomb mieścił się w luku bombowym wewnątrz kadłuba. Model CL V stosowany był w lotnictwie niemieckim głównie do zadań szturmowych i eskortowych dla ciężkich bombowców. Hannovery w wersji CL V weszły do służby tuż przed zakończeniem "Wielkiej Wojny". Model ten produkowany był w zakładach Hannoversche Waggonfabrik AG (HAWA) również krótko po I Wojnie Światowej. Powstało łącznie około 46 egzemplarzy.

W Polsce znalazł się na pewno 1 samolot Hannover CL V (według niepotwierdzonych źródeł mogło być więcej płatowców tego typu). Samolot o nr 9671/18 został zdobyty, bądź zakupiony od pilota, który w maju 1919 r. wylądował w okolicy Dobrzynia nad Drwęcą (obecnie Golub-Dobrzyń). Od końca maja Hannover ten znajdował się w CWL, gdzie poddany został szczegółowym oględzinom. W ich wyniku stwierdzono, iż samolot ten różni się od klasycznych CL V. Maszyna ta przystosowana była do walki powietrznej przez dodanie drugiego k. m. pilota, ponadto wyposażona była w aparat fotograficzny w luku bombowym, radiostację TF 1, oraz prądnicę śmigiełkową Poge. W samolocie tym zamontowany był słabszy silnik D III (160 KM) ze śmigłem Wolf 160, w wersji standardowej montowano BMW IIIa (185 KM). Dnia 28 sierpnia 1919 r. Hannover CL V został oblatany. Następnie maszynę tą skierowano do Działu Doświadczalnego Sekcji Żeglugi Napowietrznej. Wobec braku samolotów Hannover CL V wiosną 1920 r. odesłano do 9 EW, gdzie został uszkodzony przy odbiorze i ponownie odesłany do remontu, który trwał do 10 września 1920 r. zdemontowano wówczas k. m. pilota, radiostację, prądnicę, zamontowano też k. m. Lewis kal. 8,0 mm obserwatora i nowe śmigło. Po takich przeróbkach samolot odesłano do 12 EW, gdzie był dość intensywnie eksploatowany. W międzyczasie zaczęły ujawniać się ukryte wady konstrukcji. Lotnicy 12 EW z dużą rezerwą odnosili się do najnowocześniejszego samolotu w lotnictwie polskim. W dniu 2.10.1920 r. samolot został wykreślony z ewidencji eskadry i przekazany do Stacji Lotniczej Ławica. Maszyna przeleżała kilka miesięcy z składnicy, po czym przeprowadzono ocenę konstrukcji. Samolot uznany został za nieprzydatny, a jego remont nieopłacalny, dnia 29 kwietnia 1921 r. został skasowany.

Konstrukcja:

Wersja CL V pod względem konstrukcyjnym była bardzo zbliżona do poprzednich maszyn produkcji Hannover. Główne różnice polegały na zastosowaniu silnika BMW IIIa, 6 cylindrowy, w układzie rzędowym, z gaźnikiem wysokościowym (przekompresowany), chłodzony wodą, o mocy 185 KM (136 kW). Zapas paliwa wynosił 108 l, w zbiorniku głównym w kadłubie mieściło się 90 l, rezerwowe 18 l mieściło się w zbiorniku opadowym. System smarowania zawierał 33 kg oleju. Zmienione zostało też usterzenie - stateczniki pojedyncze (choć pierwsza seria wyposażona była w podwójne usterzenie poziome, jak w Hannoverze CL II). W konstrukcji płatów zastosowano pojedyncze słupki łączące oba płaty. Standardowe uzbrojenie było identyczne ja w poprzednich modelach (1 zsynchronizowany k. m. pilota Spandau kal. 7,9 mm oraz 1 obserwatora), polski CL V posiadał dodatkowy karabin pilota, w kabinie obserwatora zamontowana była obrotnica bez uzbrojenia strzeleckiego.

Dane taktyczno - techniczne (wersja z silnikiem BMW):

Wymiary :
- Rozpiętość - 10,49 m
- Długość - 7,1 m
- Wysokość - 2,9 m
- Powierzchnia nośna - 28,5 m²
Masa :
- Własna - 720 kg
- Użytkowa - 360 kg
- Całkowita - 1080 kg
Osiągi :
- Prędkość maksymalna - Vmax = 185 km/h
- Prędkość wznoszenia - 4,4 m/s
- Czas wznoszenia na 1000 m - 3 min 18 s
- Pułap - 9000 m
- Zasięg - 480 km

Jeśli posiadają Państwo materiały, które mogą uzupełnić lub wzbogacić artykuł prosimy o kontakt za pomocą formularza kontaktowego