Obydwie maszyny były przedstawicielami rodziny wodnosamolotów patrolowych. Wersja FF 33E produkowana była od roku 1915, a wersja rozwojowa o oznaczeniu FF 33H od 1916 r. Pierwszy model nie posiadał uzbrojenia i służył wyłącznie do lotów patrolowych - wyposażony był w radiostacją pokładową. Wersja "H" wyposażona była w uzbrojenie strzeleckie, tj. 1 ruchomy k. m., samolot mógł także zabrać 4 bomby o masie całkowitej około 50 kg (4 x 12,5 kg). FF 33E od roku 1917 stopniowo wycofywany był z jednostek frontowych do szkół lotniczych, podobnie jak FF 33H, pod koniec wojny.
Polskie lotnictwo morskie posiadało po jednym egzemplarzu obydwu modeli. Wersja "E" zakupiona została w sierpniu 1920 r. w Gdańsku, następnie drogą powietrzną dostarczona została do Bazy Lotnictwa Morskiego w Pucku - był to wówczas pierwszy wodnosamolot w BLM. Po przeglądzie pod koniec sierpnia tegoż roku samolot zakwalifikowany został jako bojowy - patrolowy i otrzymał nr "8". Zgodnie z przeznaczeniem służył do końca 1923 r. Od tego momentu, po pewnych przeróbkach używany był do nauki prowadzenia samolotu po lustrze wody, bez odrywania pływaków (rouler). Samolot ten służył do końca 1925 r. Friedrichshafen FF 33H był natomiast samolotem zdobycznym, pozostawionym przez wycofujących się z Pucka Niemców. Po przeprowadzeniu niezbędnego remontu maszyna ta zmontowana została na przełomie czerwca i lipca 1920 r. Samolot zakwalifikowany został jako lekki, szkolny. Pierwszy lot odbył się 15 lipca tegoż roku, Friedrichshafen FF 33 był pierwszym* wodnosamolotem w barwach polskich, który wzbił się w powietrze. Konstrukcja samolotu był jednak w bardzo złym stanie i dalsze loty stanowiły poważne zagrożenie dla załogi. Pod koniec sierpnia 1920 r. samolot FF 33H przeznaczony został do kasacji.
* wodnosamolot Sablatnik (Sablatnig) C I został zdobyty 15 marca 1919 r. w hali Zeppelina w Winiarach jednak z uwagi na jego zły stan techniczny nigdy nie został zmontowany.
Friedrichshafen |
Jednostka miary. |
FF 33E, z silnikiem Benz Bz III. |
FF 33H, z silnikiem Benz Bz III. |
Wymiary: |
|||
Rozpiętość |
m |
16,75 |
14,2 |
Długość |
m |
10,45 |
9,6 |
Wysokość |
m |
3,73 |
3,95 |
Powierzchnia
nośna |
m2 |
52,7 |
43,4 |
Masy: |
|||
Własna |
kg |
1008 |
948 |
Użytkowa |
kg |
627 |
529 |
Całkowita |
kg |
1635 |
1477 |
Osiągi: |
|||
Prędkość
max |
km/h |
119 |
123 |
Czas
wznoszenia |
min, s/m |
17,5/1000
m |
12,5/1000 |
Zasięg |
km |
525 |
|
Czas
lotu |
h |
5 |
Jankiewicz Z., Malejko J., Samoloty i śmigłowce wojskowe – F-H, Encyklopedia Lotnictwa Wojskowego, t. 8, Warszawa 1994.
Konarski M., Olejko A., Polskie Lotnictwo Morskie 1920-56, Kampanie Lotnicze 19, Gdańsk, 1998.
Morgała A., Samoloty wojskowe w Polsce 1918 – 1924, Warszawa 1997.
Morgała A., Samoloty w polskim lotnictwie morskim, Biblioteczka Skrzydlatej Polski, Warszawa 1985.
Olejko A., MDLot w opałach. Katastrofy i wypadki w Morskim Dywizjonie Lotniczym 1920-1939. Część 1, Lotnictwo z szachownicą nr 9, 2004.
Olejko A., Tragiczne pokazy. Baza Lotnictwa Morskiego w Pucku w latach 20, Aero Magazyn Lotniczy Nr 2, 2009 r.
Olejko A., Katastrofy w Morskim Dywizjonie Lotniczym w latach 1920-1939, Aeroplan Nr 4, 2004 r.
Fotografie:
http://www.wwiaviation.com/gallery-friedrichshafen.html
http://www.airwar.ru/enc/other1/friedrff33.html
Morgała A., Samoloty wojskowe w Polsce 1918 – 1924, Warszawa 1997.
LiOPGP, nr 4, 1934 r.
Wszelkie materiały tekstowe umieszczone w serwisie bequickorbedead.com stanowią własność intelektualną i są prawnie chronione prawem autorskim oraz innymi przepisami dotyczącymi ochrony własności intelektualnej. Natomiast materiały i fotografie nadesłane przez Czytelników pozostają ich własnością, a Właściciele serwisu nie przypisują sobie do nich praw autorskich.
Informujmy, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), kopiowanie, modyfikowanie, powielanie i wykorzystywanie zawartych na stronie bequickorbedead.com materiałów tekstowych (w tym umieszczanie na innych stronach internetowych), zarówno w całości jak i we fragmentach, wymaga pisemnej zgody twórców witryny.