Seria G III stanowiła koncepcję bombowców nocnych dalekiego zasięgu. Friedrichshafen G III opracowany został w roku 1916 przez inżyniera T. Kobera, pracującego w zakładach Flugzeugbau Friedrichshafen. Wersja G III wprowadzona została do służby z początkiem roku 1917, a G IIIa jakiś czas później. Obydwa modele różniły się między sobą przede wszystkim usterzeniem - G III posiadał standardowe: jeden statecznik pionowy i klasycznie dwa poziome, G IIIa miał stateczniki "komorowe" - podwójne pionowe i podwójne poziome (dwupłatowe, jak HP O/400). Samoloty te w lotnictwie niemieckim wykorzystywane były od połowy 1917 r. do nalotów niszczycielskich na Francję i Belgię, a także, choć rzadko, do wypadów nad Anglię. Powstało około 270 sztuk w wersji G III i około 100 G IIIa. Samoloty te produkowane były oprócz zakładów macierzystych w wytwórniach Hanseatische Flugzeugwerke i Daimler Motoren Gesellschaft.
W omawianych latach w lotnictwie polskim znalazły się trzy maszyny serii G, jedna w wersji G III i dwie G IIIa. Samolot o nr D.72 (G IIIa) pochodził z zakupu w Gdańsku i został odebrany w Pucku 2 września 1920 r., pozostałe były maszynami zdobycznymi. Oba zdobyczne samoloty o nr 506/17 (G III) i 511/17 (G IIIa) pozyskane zostały w Małopolsce Wschodniej, gdzie musiały przymusowo lądować (wykonywały kursy pomiędzy Berlinem, Wiedniem i Podolem). Oba samoloty trafiły początkowo do Lwowa, a następnie przetransportowane zostało do SL w Ławicy, gdzie miały zostać wyremontowane. G IIIa (511/17) przydzielony został do 21 EN i trafił na Front Południowy. Na samolocie tym załoga w składzie mjr pil. Ludomił Rayski, por. obs. Czesław Filipowicz i strzelec kpt. mech. uzbr. Adam Śmigielski wykonała lot niszczycielski na opanowaną przez bolszewików stację kolejową w Żmerynce w dn. 11 października 1920 r. Zrzucono wówczas około 400 kg bomb powodując liczne zniszczenia. Samolot ten brał również czynny udział w walkach w okolicach Lwowa i Tarnopola do końca wojny polsko - bolszewickiej. Dnia 16 listopada 1921 r. przetransportowany został do Ławicy, gdzie z powodu znacznego zużycia został rozebrany na części dla pozostałych maszyn. Drugi zdobyczny samolot po remoncie w Ławicy otrzymał nowy nr 354/17 i zatrzymany został w rezerwie. Od dnia 20 października 1920 r. zdemontowany płatowiec oddano na skład. Ponownie zmontowany został dopiero w roku 1925, a w styczniu roku następnego nastąpił jego oblot. Samolot trafił do 3 Pułku Lotniczego, do Sekcji Ćwiczeń, gdzie znajdował się przez kilka sezonów. Jedyny zakupiony samolot nr D.72, po odebraniu go przez eskadrę Ochotniczą z Poznania, po dwóch dniach przeglądu odleciał w kierunku Poznania, a dalszy jego los nie jest znany.
Samolot bombowy, dwusilnikowy, trzyosobowy (pilot, strzelec, bombardier), dwupłatowy o konstrukcji mieszanej ze znaczną przewagą drewna, z kabinami odkrytymi oraz podwoziem stałym.
Mercedes D IVa o mocy 260 KM (192 kW) umieszczone pomiędzy płatami, po obu stronach kadłuba. Dwa śmigła w układzie pchającym. Przed silnikiem umieszczona była chłodnica czołowa.
Płaty trójdzielne, dwudźwigarowe. Dźwigar dla skrzydła środkowego wykonany był z rur stalowych, reszta drewniana. Komora płatów była wieloprzęsłowa. Skrzydło środkowe bez skosu i wzniosu, wąskie dla pomieszczenia śmigieł. Skrzydła zewnętrzne skośne i o lekkim wzniosie. Oba płaty miały dość duże wydłużenie: dla górnego l = 9,82, a dla dolnego l = 8,3. Płaty miały poszycie płócienne. Lotki osadzone były na obu płatach i miały kompensację rogową.
G III usterzenie klasyczne, płaskie (bez profilu aerodynamicznego). Pojedynczy statecznik pionowy podparty zastrzałami. Wersja G IIIa miała stateczniki "komorowe". W obydwu typach stery spawane były z rur stalowych.
Konstrukcji kratownicowej wykonanej z drewna. Od przodu do połowy długości kadłuba, oraz na grzbiecie pokryty był sklejką, reszta płótnem. Podwozie główne składało się z dwóch podwójnych kół amortyzowanych sprężynami spiralnymi oraz płozy ogonowej. Na przodzie kadłuba zamocowano pomocnicze koło zabezpieczające kadłub i ładunek bomb pod nim przy starcie i lądowaniu.
Na przodzie i grzbiecie kadłuba dwa ruchome k. m. Parabellum wz.14, kal. 7,92 mm strzelca i bombardiera. Łączny ładunek bomb wynosił 500 kg, z czego 100 kg umieszczone było w komorze bombowej w kadłubie, a pozostałe 400 kg podczepiano pod kadłubem.
Reflektor w krawędzi natarcia płata górnego, pomocny przy lądowaniu w nocy.
Friedrichshafen |
Jednostka miary. |
G III. |
G IIIa. |
||
Wymiary: |
|||||
Rozpiętość |
m |
23,7 |
22,6 |
||
Długość |
m |
12,8 |
12,9 |
||
Wysokość |
m |
4,14 |
|||
Powierzchnia
nośna |
m2 |
86,0 |
|||
Masy: |
|||||
Własna |
kg |
2695 |
2820 |
||
Użytkowa |
kg |
1255 |
2100 |
||
Całkowita |
kg |
3950 |
4920 |
||
Osiągi: |
|||||
Prędkość
max |
km/h |
145 |
142 |
||
Czas
wznoszenia na 1000 m |
min, s |
6,31 |
--- |
||
Czas wznoszenia na 3000 m |
min, s |
23,2 |
--- |
||
Czas wznoszenia na 4000 m |
min, s |
39,54 |
--- |
||
Zasięg |
km |
600 |
500 |
||
Pułap |
m |
4500 |
3600 |
||
Czas
lotu |
h |
4
- 5 |
|||
Bączkowski W., Samoloty bombowe pierwszej wojny światowej, Warszawa 1986.
Jankiewicz Z., Malejko J., Samoloty i śmigłowce wojskowe – F-H, Encyklopedia Lotnictwa Wojskowego, t. 8, Warszawa 1994.
Morgała A., Samoloty wojskowe w Polsce 1918 – 1924, Warszawa 1997.
Pawlak J., Polskie eskadry w latach 1918 – 1939, Warszawa 1989.
Pilecki Sz., Domański J., Samoloty bojowe 1910 – 1967, Warszawa 1969.
Rezmer W., Litewskie lotnictwo wojskowe 1919 – 1940, Toruń 1999.
Zieliński J., Wójcik W., Lotnicy – Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari, T. 1, Warszawa – Toruń 2005.
Fotografie:
http://www.wwiaviation.com/bombers_german.html
http://flyingmachines.ru/Site2/Arts/Art4966.htm
Wszelkie materiały tekstowe umieszczone w serwisie bequickorbedead.com stanowią własność intelektualną i są prawnie chronione prawem autorskim oraz innymi przepisami dotyczącymi ochrony własności intelektualnej. Natomiast materiały i fotografie nadesłane przez Czytelników pozostają ich własnością, a Właściciele serwisu nie przypisują sobie do nich praw autorskich.
Informujmy, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), kopiowanie, modyfikowanie, powielanie i wykorzystywanie zawartych na stronie bequickorbedead.com materiałów tekstowych (w tym umieszczanie na innych stronach internetowych), zarówno w całości jak i we fragmentach, wymaga pisemnej zgody twórców witryny.